با سلام خدمت همراهان گرامی شیرینی سرای تمشک، در این مقاله قصد داریم به بررسی در مورد تاریخچه شیرینی و انواع شیرینی در ایران بپردازیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید. به طور کلی هشتم خرداد ماه هر سال به عنوان روز جهانی بیسکوییت و شیرینی پزی شناخته می شود که این خوراکی لذیذ و خوشمزه بر اساس تاریخچه خود در خاورمیانه عمدتا با انواع غلات، شهد، عسل و انواع مغز و آجیل شناخته شده و در مناطق اروپایی و ترکیه نیز بیشتر به عنوان صبحانه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

در این مقاله به بیان مسائل زیر میپردازیم:

-تاریخچه شیرینی در ایران

-انواع شیرینی در ایران

-جمع بندی

.

.

.

تاریخچه شیرینی در ایران:

تاریخچه اولین شیرینی ها به ایران باستان برمیگردد. اگر بخواهیم در مورد تاریخچه شیرینی پزی در ایران باستان صحبت کنیم به نوعی کیک به نام لاویش می رسیم در زمان امپراطوری ایران باستان در قرن هفتم میلادی پخته می شود و محبوبیت زیادی داشت. در زمان هخامنشیان به دلیل دشوار بودن کشت گندم، مهم ترین ماده غذایی که مورد استفاده عموم جو بود. در آن زمان از جو به روش های مختلفی استفاده می شد. یکی از روش های استفاده آن به این صورت بود که جو را نیم کوب می کردند با شیر و انواع میوه مخلوط می کردند و مانند حریره می خوردند. همچنین آن را کاملا آسیاب می کردند و با نان و شیرینی جو میپختند.

در کتب تاریخی آمده زمانی که شاهان هخامنشی می‌خواستند از کاخ تابستانی (شوش) به تخت جمشید یا برعکس بروند خدمه کاخ به قنادان دستور می‌داند که پیش از ورود شاه به کاخ، نان و شیرینی را حاضر کنند. به این ترتیب غذای اصلی مردم در دوران هخامنشی علاوه بر گوشت و نان و سایر غذاهای معمول، شامل انواع شیرینی کلوچه هم بوده است. جالب است بدانید که ایرانیان باستان زنبور عسل پرورش می‌دادند و انجیر و خرما هم جز برنامه غذایی مردم و البته از جمله مواد اساسی برای پختن انواع شیرینی بودند. ایرانیان باستان بز هم پرورش می‌دادند و از شیر آن برای پختن شیرینی و البته درست کردن دوغ و ماست استفاده می‌کردند.

انواع شیرینی در ایران:

شیرینی پزی در تاریخ ایران قدمتی طولانی دارد. پختن شیرنی به مناسبت های مختلف از تولد و عروسی و مراسم ختم گرفته تا مهمانی و دورهمی و حتی یک مهمانی دوستانه عصرگاهی و به جز این‌ها مصرف آن به صورت روزانه با انواع چای و قهوه آن‌قدر اهمیت دارد که هر منطقه‌ای در ایران شیرینی خاص خودش را دارد. برخی از انواع مختلف شیرینی در شهرهای مختلف ایران که صدها سال است پخته می‌شوند عبارتند از:

شیرینی لطیفه محبوب‌ترین و مشهورترین شیرینی در شهرستان نکا استان مازندران است. شیرینی آغوز نون، باب دندون، پیسته کنده، قماق از شیرینی ها معروف مازندران است.

قرابیه تبریزی مشهورترین شیرینی منطقه آذربایجان شرقی و لوزی و شیرینی اتابکی مخصوص قزوینی هاست.

خوزستانی ها انواع کلوچه سنتی را با شیر و شکر می پزند که معمولا لایه های مختلف آن را با خرما پر می شود. حلوا کنجدی و رنگینک خوزستانی با خرما،آرد تفت داده شده با کره یا روغن حیوانی و پودر دارچین مشهور است. در استان بوشهر هم رنگینک خرما و شیرینی پا دراز مشهور است.

یزدی‌ها استاد پخت قطاب، کیک یزدی، باقلوا، پشمک یزدی، حاجی بادام و … هستند.

نان برنجی از جمله قدیمی‌ترین شیرینی‌ها در کرمانشاه است و قدمتی حداقل ۱۵۰ ساله دارد. کرمانشاهی‌ها شیرینی کاک، نان برنجی و نان خرمایی را به بهترین و خوشمزه‌ترین شکل ممکن درست می‌کنند.

مشهورترین شیرینی های شیراز می توان به کاک یا یوخه، تر حلوا، نان قندی، نان برنجی شیراز ، شیرینی فسایی، مسقطی هستند. مسقطی در گذشته در سبدهای کوچک برگ خرما از بندر مسقط به سواحل ایرانی خلیج فارس می آمد و در بندرعباس و لنگه، میناب، بوشهر ساخته می شود.

قزوین شهر شیرینی های سنتی است. پادرازی هم یکی از شیرینی های محلی قزوین و از محبوب‌ترین آنهاست.. پادرازی از ترکیب آرد برنج و شیر و تخم مرغ درست می شود. به آن زنجبیل هم می‌زنند. از مشهورترین شیرینی های قزوینی، باقلوای سه رنگ قزوینی، باقلوا گل رز قزوینی،شیرینی بهشتی، پادرازی، شیرینی نارگیلی،شیرینی نازک، شیرینی نان چرخی، قرابیه، شیرینی توت، گردویی پفکی، نان چای قزوینی، نان قندی و … هستند.

نوقا، لوز، قرابیه، اریس و رشته ختایی در تبریز بسیار مشهورند و شهرت جهانی دارند.

رشته خوشکار، کلوچه فومن، نان پنجره‌ای و شیرینی کاکا کدو حلوایی مشهورترین شیرینی‌های گیلانی‌ها هستند.

سوهان قم شهرت جهانی دارد. حلوایی هم که قمی‌ها با آرد گندم، مالت، شکر و روغن درست می‌کنند و در زمان ناصرالدین شاه نام سوهان بر آن گذاشتند.

شیرینی گز برخلاف تصور عموم که تصور می‌کنند ریشه اصفهانی دارد، شیرینی بومی استان چهار محال و بختیاری است و قدمتی ۴۵۰ ساله دارد. یزدی‌ها، کرمانی‌ها و شیرازی‌ها هم گز را با انواع مغز درست می‌کنند.

اهالی لرستان برساق (ورساق یا بسراق) و قطاب درست می‌کنند.

بشمه یا بیشمه، تاتار چورک و قاتلما شیرینی‌های سنتی ترکمن‌ها هستند.

کلمپه، نان چرخی، نان پر، قطاب کرمانی و حاجی بادوم هم از جمله مشهورترین شیرینی‌های کرمانی‌ها هستند.

تهرانی‌های از زمان‌های قدیم شیرینی‌ خورهای حرفه‌ای بودند. شیرینی شکری، شیرینی گردویی.

در استان البرز مشهورترین شیرینی‌های محلی توتک و اگردک هستند.

نان چای و باقلوای زنجانی در زنجان بسیار محبوب هستند.

باسلوق یا همان راحت الحلقوم سوغات مراغه و ملایر و اراک است و با شیره انگور، نشاسته، مغز بادام یا مغز هسته شیرین زردآلو و ادویه آن را آماده می‌کنند. راحت الحلقوم با همه راحتی‌اش در خوردن، روش تهیه دشواری دارد. فرآیند آماده کردن این شیرینی حدود سه ماه طول می‌کشد و در مراغه معمولا آن را اواسط آذرماه تهیه می‌کنند تا در حدود عید نوروز آماده مصرف شود. باسلوق، نان فطیر و نان قندی شیرینی‌های محبوب و سنتی اراکی‌ها هستند.

حلوا و نقل‌های بیدمشکی ارومیه با انواع مغز و چاشنی‌های معطر شیرینی در مراسم عروسی، عید و آشتی‌کنان پای ثابت شیرینی‌خوری در آذربایجان غربی هستند.

در خراسان جنوبی، بیرجندی‌های استاد درست کردن شیرینی زنجبیلی هستند، مشهدی‌ها شیرینی پا درازی و حلوای گل زرد نیشابوری را استادانه درست می‌کند و اهالی خراسان شمالی با شکر پنیر و آبنبات به استقبال مهمانان خود می‌روند. در سیستان و بلوچستان تجکی، لندو و قتلمه پخته می‌شود.

جمع بندی:

امیدواریم این مقاله برای شما مفید باشد شما می توانید نظرات و پیشنهادات خود را با ما به اشتراک بگذارید.